ปัจจัยทำนายพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ในตำบลสนามชัย จังหวัดสุพรรณบุรี จันทร์ฉาย มณีวงษ์* ขวัญฤทัย พันธุ* บทคัดย่อ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมสุขภาพในชุมชนเพื่อลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเรื้อรังและเป็นการพัฒนาคุณภาพชีวิตที่เหมาะสม การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพและศึกษาอำนาจการทำนาย การศึกษา การรับรู้ภาวะสุขภาพ ระยะเวลาการเป็นอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน การรับรู้ประโยชน์ของการปฏิบัติพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพ การรับรู้อุปสรรคต่อการปฏิบัติพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพและการรับรู้สมรรถนะของตนเองกับพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพ กลุ่มตัวอย่างปฏิบัติงานเป็นอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในตำบลสนามชัย จังหวัดสุพรรณบุรี จำนวน 97 คน เลือกมาโดยการสุ่มกลุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้น เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถามซึ่งประกอบด้วย 1) ข้อมูลทั่วไปของบุคคล 2) แบบสอบถามการรับรู้ประโยชน์ อุปสรรคสมรรถนะของตนเองในการปฏิบัติพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพและ 3) แบบสอบถามพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา สหสัมพันธ์เพียร์สันและวิเคราะห์การถดถอยแบบพหุคูณแบบเชิงชั้น ผลการวิจัยพบว่า 1. อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน มีคะแนนเฉลี่ยของพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพโดยรวมอยู่ใน ระดับดี (
12X'> =3.47, S.D.=.35) ส่วนในรายด้าน ด้านกิจกรรมทางกาย ด้านโภชนาการ ด้านการจัดการกับความเครียด อยู่ในระดับดี ส่วนอีก 3 ด้าน ได้แก่ ด้านความรับผิดชอบต่อสุขภาพ ด้านสัมพันธภาพกับผู้อื่น ด้านการพัฒนาทางจิตวิญญาณ อยู่ในระดับดีมาก 2. การรับรู้สมรรถนะของตนเองในการปฏิบัติพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพ มีความสัมพันธ์ทางบวกในระดับปานกลาง กับพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01(r =.349) การรับรู้ประโยชน์ของการปฏิบัติพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพ มีความสัมพันธ์ทางบวกในระดับต่ำ กับพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 (r = .245) 3. การรับรู้สมรรถนะของตนเอง (β = 3.536)รองลงมาคือ การรับรู้ประโยชน์ (β = 1.248) และการรับรู้ภาวะสุขภาพ สุขภาพ (β = -3.354) โดยตัวแปรทั้งสามร่วมกันสามารถอธิบายความแปรปรวนของพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพได้ ร้อยละ 18.30 (P < 0.000) ข้อเสนอแนะ จากผลการวิจัยในครั้งนี้ นำไปสู่ ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับปัจจัย การรับรู้สมรรถนะของตนเอง การรับรู้ประโยชน์และการรับรู้ภาวะสุขภาพ มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของอาสาสมัครประจำหมู่บ้าน ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อการส่งเสริมและเพิ่มประสิทธิภาพในการดูแลสุขภาพของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านต่อไป Keyword: พฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพ, ปัจจัยทำนายพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพ, อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ได้รับทุนสนับสนุนการวิจัยจากวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สุพรรณบุรี * พยาบาลวิชาชีพชำนาญการ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สุพรรณบุรี |